Chuyên gia thuế tiết lộ sự thật bất ngờ về doanh thu thực tế của nhiều hộ kinh doanh khi sử dụng hóa đơn điện tử, đồng thời đề xuất các giải pháp thuế phù hợp và nhân văn hơn. Bên cạnh đó, bài viết cũng điểm qua 9 trường hợp nhận tiền chuyển khoản không phải nộp thuế, giúp người dân an tâm hơn trong các giao dịch tài chính.
Bạn có bao giờ tự hỏi, tại sao hàng xóm mình, ngày nào cũng thấy buôn bán tấp nập, mà vẫn cứ kêu ca "ế ẩm"? Bí mật có thể nằm ở hóa đơn điện tử đấy! Chuyện là, hóa đơn điện tử đang dần "vạch mặt" doanh thu thật của nhiều hộ kinh doanh, khiến các chuyên gia phải đau đầu tìm cách tính thuế sao cho vừa hợp lý, vừa nhân văn.
Bà Lê Thị Duyên Hải, Phó Tổng thư ký Hội tư vấn thuế Việt Nam, vừa có một phát biểu gây xôn xao tại tọa đàm về hộ kinh doanh và vấn đề tuân thủ thuế. Bà cho biết, nhiều hộ kinh doanh trước đây báo doanh thu chỉ khoảng 1 tỷ đồng, nhưng khi chuyển sang dùng hóa đơn điện tử, con số thật có thể lên tới... 10-15 tỷ đồng! Ối giời ơi, gấp cả chục lần thế này thì bảo sao "khóc nghèo" mãi được.
Vậy hóa ra, việc yêu cầu các hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng trở lên phải xuất hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, là một cách để "tập dượt" cho họ làm quen với việc quản lý sổ sách, hướng tới mục tiêu 2 triệu doanh nghiệp một cách bài bản. Nghe thì có vẻ hợp lý, nhưng bà Hải cũng chỉ ra một vấn đề: ngưỡng 1 tỷ đồng có thể là quá thấp.
Thử nghĩ mà xem, một hộ tạp hóa doanh thu 1 tỷ, lợi nhuận chỉ 10-20%, thì mỗi tháng thu nhập được bao nhiêu? Có khi chỉ đủ tiền ăn sáng chứ đừng nói đến nuôi cả gia đình. Thế nên, bà Hải đề xuất nên tính thuế dựa trên thu nhập thực tế, thay vì chỉ dựa vào doanh thu. "Nếu ngưỡng 1 tỷ là thực tế, số lượng hộ đạt ngưỡng này sẽ là thiểu số, không phải đa số như hiện nay," bà nhấn mạnh.
Theo bà, điều quan trọng là giúp các hộ kinh doanh xác định đúng doanh thu thực tế, từ đó có một bài toán thuế đúng bản chất, phù hợp và nhân văn. Thậm chí, nếu chỉ đủ sống tối thiểu, tại sao không miễn thuế luôn cho rồi? Vừa đỡ tốn công làm thủ tục, vừa không mất nguồn lực hành thu số tiền nhỏ. Đây chính là bài toán 80/20 kinh điển, tập trung vào những đối tượng đóng góp lớn cho ngân sách.
Bà Hải còn "hiến kế" thêm, nên tính lại tỷ lệ 1%, 3% dựa trên thu nhập thực tế và lợi nhuận thu được. Những hộ không tính thuế, không chịu thuế thì nên được miễn sử dụng hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền trong giai đoạn đầu (1-3 năm). Cứ để các "ông lớn" minh bạch trước, các hộ nhỏ sẽ tự động "đu trend" theo thôi.
Về phương pháp tính thuế, bà Hải gợi ý nên áp dụng phương pháp hiện đại nhất là giá trị gia tăng (đầu ra trừ đầu vào) cho các hộ lớn, có sổ sách đầy đủ. Còn với thu nhập cá nhân, ít nhất cũng phải cho trừ doanh thu trừ giá vốn, chưa kể các chi phí cần thiết cho cá nhân và gia đình. Nghe thì có vẻ phức tạp, nhưng bà Hải tin rằng sổ sách kế toán đơn giản và lợi ích rõ ràng sẽ khuyến khích người dân tự giác tuân thủ.
Trong một diễn biến khác, cơ quan thuế đã thông báo chưa áp dụng các biện pháp phạt mà chủ yếu hỗ trợ. Tuy nhiên, do truyền thông chưa hiệu quả, nhiều hộ kinh doanh không thuộc diện phải sử dụng hóa đơn vẫn lo lắng, thậm chí đóng cửa. Bà Hải đề nghị cơ quan thuế cung cấp thông tin chính xác theo từng đối tượng, để người dân không còn "hoang mang style".
Nói tóm lại, câu chuyện hóa đơn điện tử không chỉ là vấn đề kỹ thuật, mà còn là một bài toán kinh tế - xã hội phức tạp, đòi hỏi sự thấu hiểu, linh hoạt và một chút... hài hước trong cách tiếp cận.
9 trường hợp nhận tiền chuyển khoản không phải nộp thuế: Tiền mua bán BĐS, tiền lương đều được miễn
Ngoài vấn đề hóa đơn điện tử, một nỗi lo khác cũng đang ám ảnh nhiều người dân là liệu cứ nhận tiền chuyển khoản là phải đóng thuế? Đừng lo lắng quá, các chuyên gia pháp lý và tài chính đã lên tiếng trấn an rồi đây.
Thực tế, pháp luật hiện hành có những quy định rất rõ ràng, không phải cứ "ting ting" là phải "nộp nộp" đâu nhé. Dưới đây là 9 trường hợp phổ biến mà bạn được "free" thuế hoàn toàn khi nhận tiền:
- Tiền lương, tiền công: Cái này thì khỏi bàn, ai đi làm mà chả được trả lương.
- Tiền thưởng: Thưởng nóng, thưởng nguội gì cũng không bị đánh thuế đâu nha.
- Tiền biếu, tặng: Ai cho gì thì cứ nhận thôi, đừng ngại.
- Tiền trúng xổ số: Trúng số độc đắc thì nhớ chia cho tui một ít nha.
- Tiền bồi thường: Bồi thường thiệt hại thì dĩ nhiên không phải đóng thuế rồi.
- Tiền bảo hiểm: Nhận tiền bảo hiểm khi gặp rủi ro cũng được miễn thuế luôn.
- Tiền chuyển nhượng bất động sản: Bán nhà, bán đất thì không phải lo thuế thu nhập cá nhân nhé.
- Tiền từ thiện: Làm việc tốt thì được "buff" thêm may mắn chứ sao lại đánh thuế được.
- Các khoản thu nhập khác được miễn thuế theo quy định của pháp luật.