Các nhà khoa học vừa khám phá ra rằng 1/5 thực vật trên thế giới đang che giấu một "thế giới ngầm" với hai bộ rễ. Phát hiện này không chỉ làm thay đổi hiểu biết của chúng ta về thực vật, mà còn mở ra hướng đi mới trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.
Bạn có bao giờ tự hỏi, điều gì ẩn chứa bên dưới lớp đất quen thuộc mà chúng ta vẫn giẫm chân lên mỗi ngày? Hóa ra, không chỉ có giun dế hay những mạch nước ngầm, mà còn có cả một "thế giới ngầm" của thực vật mà chúng ta chưa từng biết đến! Nghiên cứu mới đây của nhà sinh thái học Mingzhen Lu và các cộng sự đã vén màn bí mật này, tiết lộ rằng nhiều loài thực vật không chỉ có một, mà có tới hai bộ rễ. Nghe có vẻ phi lý, nhưng sự thật là như vậy!
Công trình nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Communications đã chỉ ra rằng, bên cạnh bộ rễ quen thuộc mà chúng ta biết đến, nhiều loài thực vật còn sở hữu một cấu trúc ngầm ẩn sâu bên dưới. Bộ rễ thứ hai này có thể giúp chúng "đào sâu" thêm ít nhất 1 mét vào lòng đất, mở ra một "mỏ vàng" dinh dưỡng và carbon mà chúng ta chưa từng ngờ tới.
Để có được khám phá chấn động này, các nhà nghiên cứu đã phải "lục tung" cơ sở dữ liệu các mẫu đất từ 44 địa điểm khác nhau trên khắp thế giới, từ những vùng lãnh nguyên băng giá ở Alaska cho đến những khu rừng mưa nhiệt đới ẩm ướt ở Puerto Rico. Kết quả cho thấy, có tới 20% thực vật tại các địa điểm này có hiện tượng "hai rễ", hay còn gọi là "bimodality".
Vậy bộ rễ thứ hai này có tác dụng gì? Hóa ra, nó không chỉ là một "chiếc mỏ neo" giúp cây bám trụ vững chắc hơn trong lòng đất. Lớp rễ thứ hai thường "lùng sục" những vùng đất giàu chất dinh dưỡng như ni-tơ, cho phép thực vật khai thác các nguồn tài nguyên quý giá này để bổ sung cho "bữa ăn" chính mà chúng thường lấy từ lớp đất bề mặt. Điều này giống như việc chúng ta có một "tài khoản tiết kiệm" bí mật để dành dụm cho những lúc khó khăn vậy!
Nhưng điều quan trọng hơn cả là, bộ rễ ẩn này còn cho phép thực vật vận chuyển và lưu trữ carbon sâu hơn trong lòng đất so với dự kiến. Đây là một tin vui lớn trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang ngày càng trở nên nghiêm trọng. Carbon, một trong những nguyên nhân chính gây ra hiệu ứng nhà kính, có thể được "chôn vùi" sâu dưới lòng đất nhờ vào bộ rễ thứ hai của thực vật.